Zapraszamy serdecznie na spotkanie z Mariolą Kędzierską, znaną w sieci jako “Nieidealna polonistka”. Mariola jest polonistką z ponadtrzydziestoletnim doświadczeniem, trenerką liderów edukacji, ambasadorką Wiosny Edukacji, a także współautorką nowatorskich programów, takich jak „OK zeszyt” i „Uwolnij umysł”. Zapraszamy na wersję audio wywiadu, a dalej jest artykuł powstały jako streszczenie odcinka.
Siła relacji w edukacji
W dzisiejszych czasach podejście do nauczania diametralnie się zmienia. Praca nauczyciela nie polega już tylko na przekazywaniu wiedzy, ale na budowaniu relacji. Na początku naszej kariery zawodowej często myśleliśmy, że dyscyplina jest kluczem do utrzymania porządku w klasie. Jednak z czasem odkryliśmy, że to relacje z uczniami budują autorytet i wzajemny szacunek. Bez tego trudno o autentyczne zaangażowanie w procesie nauczania.
Rutyna jako wyzwanie
Rutyna w pracy nauczyciela to temat, który budzi mieszane uczucia. Z jednej strony, pomagają nam pewne nawyki – codzienne rutyny ułatwiają życie, dzięki nim nie musimy myśleć o każdej drobnostce. Z drugiej strony, rutyna może być zabójcza. Kiedy stajemy się znużeni i przestajemy się rozwijać, tracimy pasję do nauczania. Zaczynamy działać na autopilocie, co odbija się nie tylko na nas, ale i na uczniach. W naszej pracy kluczowe jest nieustanne poszukiwanie nowych dróg rozwoju – zarówno dla siebie, jak i dla dzieci, które prowadzimy.
Znaczenie zmiany i elastyczności
Nauczyciel musi mieć umiejętność adaptacji. W momencie, gdy zaczynamy odczuwać, że coś przestaje nas rozwijać, potrzebujemy zmiany. Elastyczność i otwartość na nowe metody pracy to cechy, które powinny wyróżniać każdego pedagoga. Każdy z nas ma swoje ulubione metody, jednak kluczowe jest, by nie zamykać się na nowości. Dzięki temu możemy wprowadzać do naszego nauczania innowacje, które rozwijają zarówno nas, jak i naszych uczniów.
Walka z samotnością w pracy nauczyciela
Jednym z największych wyzwań w zawodzie nauczyciela jest samotność w dążeniu do zmian. Wielokrotnie zdarzało się nam, że jako pierwsi wprowadzaliśmy innowacje w szkole. Często byliśmy jedynymi, którzy próbowali zmieniać utarte schematy. Było to trudne, zwłaszcza kiedy brakowało wsparcia ze strony kolegów i dyrekcji. Jednak po jakimś czasie pojawiali się ludzie, którzy wspierali nasze działania. Współpraca z innymi nauczycielami, którzy podzielają nasze podejście, jest niezwykle ważna.
Oporność na zmiany
Zmiany są trudne, zarówno dla nauczycieli, jak i dla uczniów. Każda nowa metoda pracy może budzić opór – to naturalna reakcja. W edukacji nie chodzi jednak o to, by unikać zmian, ale by je wprowadzać w sposób, który pozwala na stopniową adaptację. Uczniowie, a także rodzice, często podchodzą z dystansem do nowych metod nauczania. Naszym zadaniem jako nauczycieli jest nie tylko wprowadzać zmiany, ale również tłumaczyć, dlaczego są one korzystne.
Informacja zwrotna zamiast ocen
Oceny nie zawsze odzwierciedlają rzeczywiste umiejętności ucznia. Wprowadzając system oceny oparty na informacji zwrotnej, widzimy, że dzieci bardziej skupiają się na tym, czego się uczą, a nie na wyniku w postaci cyfry. Rodzice na początku często obawiali się, że brak ocen wpłynie negatywnie na przygotowanie do egzaminów. Jednak w praktyce okazało się, że uczniowie osiągają bardzo dobre wyniki, mimo braku tradycyjnych ocen, bo są lepiej przygotowani emocjonalnie i merytorycznie.
Innowacje w nauczaniu – OKEJ zeszyt
Jednym z naszych największych projektów jest wprowadzenie tzw. OKEJ zeszytu, który wspiera proces uczenia się uczniów. Dzięki niemu dzieci uczą się samodzielnie monitorować swoje postępy, planować naukę i refleksyjnie podchodzić do swoich osiągnięć. Wprowadzenie innowacji w postaci zeszytu, gdzie zamiast ocen stawia się na rozwijanie kompetencji, przynosi niezwykłe efekty. Uczniowie są bardziej zaangażowani i chętnie współpracują.
Nowe wyzwania w edukacji
Każda klasa i każdy rocznik to nowi uczniowie z różnymi potrzebami. Dziś dzieci mają inne potrzeby niż kilkanaście lat temu. Zmienia się ich sposób koncentracji, więc my, nauczyciele, musimy wprowadzać więcej przerw i aktywizować uczniów w trakcie zajęć. Stare metody, takie jak ciągłe siedzenie w ławkach, już nie działają. Wprowadzanie tablic interaktywnych, zmiana układu klas, nowe technologie – to narzędzia, które pomagają nam, ale kluczowe jest nieustanne poszukiwanie nowych sposobów dotarcia do ucznia.
Znaczenie literatury w edukacji
Literatura odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu postaw młodych ludzi. Jednak nie każda książka będzie odpowiednia dla każdego ucznia. Wybierając teksty, które wprowadzamy na lekcje, musimy brać pod uwagę, czy dany tekst jest bliski uczniowi, czy porusza tematy, które są dla niego istotne. Literatura powinna stymulować do refleksji i dyskusji, a nie być tylko tekstem do analizy. Właściwie dobrana książka może stać się doskonałym narzędziem edukacyjnym.
Współpraca zamiast rywalizacji
Jednym z naszych marzeń jest stworzenie szkoły, która stawia na współpracę, a nie na rywalizację. Zamiast ciągłego porównywania wyników, powinniśmy uczyć dzieci, jak pracować w grupie, jak rozwiązywać problemy wspólnie. Praca projektowa, interdyscyplinarne podejście do nauczania – to przyszłość edukacji, która pozwoli uczniom lepiej odnaleźć się w zmieniającym się świecie.